Tłumaczenie konferencyjne to rodzaj komunikacji opierający się wyłącznie na tłumaczeniu w formie ustnej. Celem tłumaczenia konferencyjnego jest przekazanie treści w ten sam sposób, w jaki prezentuje to mówca, uwzględniając jego wszystkie emocje, ton głosu, a nawet przekonania. Tłumacz wypowiada się w pierwszej osobie, aby lepiej móc przedstawić sens słów prelegenta. Jest to trudna sztuka i wymaga absolutnej podzielności uwagi, maksymalnej koncentracji i doskonałej znajomości języka obcego.
Tłumacz konferencyjny ma za zadanie jak najdokładniej przedstawić sens słów prelegenta, tak, aby przedstawiciele różnych kultur i narodowości z łatwością mogli zrozumieć przemówienie.
Tłumaczenia ustne dzielą się na dwie główne kategorie:
Tłumaczenie konsekutywne zaczyna się w momencie, w którym prelegent kończy swoją wypowiedź. Tłumacz może podpierać się notatkami, które sporządza w trakcie przemówienia. Oczywistym jest, że nie zawrze wszystkich myśli na kartce papieru, dlatego niezbędną umiejętnością, jaką powinien posiadać jest magazynowanie tekstu w pamięci.
Dzięki tłumaczeniu konsekutywnemu, tłumaczony tekst jest lepszy jakościowo, jest dokładny i spójny. Ze względu na dublowanie przemówienia, czas jego trwania wydłuża się i jest to niezaprzeczalna wada tego typu tłumaczeń.
Tłumaczenia symultaniczne to jednoczesne tłumaczenie przemowy prelegenta. Do tłumaczenia tego typu potrzebna jest dźwiękoszczelna kabina i dwuosobowy zespół, który tłumaczy na żywo w interwałach trwających około 20 minut. Tłumacz znajdujący się w kabinie ma dosłownie kilka sekund, aby usłyszany w słuchawkach głos prelegenta przetłumaczyć dla szerszej publiczności. W przypadku tłumaczenia symultanicznego, czas tłumaczenia równy jest czasowi wygłaszanego przemówienia.
W zawodzie tłumacza konferencyjnego na pierwszy plan wysuwa się odporność na stres. Na tłumaczu ciąży ogromna odpowiedzialność – musi on być nie tylko ekspertem, ale też odpowiednio radzić sobie z połączeniem między mówcą, a słuchaczami. Z połączeniem tym należy obchodzić się delikatnie, ponieważ na sali znajdą się przedstawiciele różnych kultur. Zdarza się, że misja ta się nie powodzi i wszystkie błędy i niejasności spoczywają na barkach tłumacza. Mówcy chętnie posługują się przysłowiami, metaforami, anegdotami, czy niejasnymi, niejednoznacznymi żartami, z którymi musi się uporać.
Wysoki poziom stresu i częste improwizacje sprawiają, że jest to bardzo trudna profesja, a zawód wydaje się być doskonały jedynie dla osób, które potrafią się w nim odnaleźć – niezbędna jest umiejętność spokojnego reagowania na nieprzewidziane okoliczności. Osoba na tym stanowisku powinna zachowywać pełen profesjonalizm bez względu na wszystko. Mile widziana jest też szybka adaptacja do otoczenia i elastyczność, ponieważ tłumacz konferencyjny często pracuje na wyjazdach, co wiąże się z brakiem stabilności w życiu osobistym.
Jak można się domyślić, praca tłumacza konferencyjnego jest mocno eksploatująca i w tym przypadku wyjątkowo szybko może dojść do wypalenia zawodowego. Obowiązkowe jest regularne dostarczanie motywacji w formie informacji zwrotnej na temat jakość jego tłumaczeń. Jest to praca wymagająca poświęceń. Tłumacz musi dbać o ciągły rozwój, mieć niebywałą wiedzę w wielu dziedzinach i posiadać odpowiednie predyspozycje do wykonywania tego zawodu.
Nie jest to praca przyjemna i lekka, wymaga dużego wysiłku i często przypłacana jest zdrowiem.
Jakie warunki trzeba spełnić, aby zostać tłumaczem konferencyjnym?
Trzeba mieć odpowiednią osobowość, stalowe nerwy, być gotowym na długie godziny treningów i mieć otwarty umysł.
